Terug van vakantie en hier is het beloofde interview met uitgeverij Unieboek | Het Spectrum, waaronder onder meer de YA-/jeugdimprints Van Goor en Van Holkema & Warendorf vallen.
Wat is de filosofie van Unieboek | Het Spectrum?
Uitgeverij Unieboek | Het Spectrum bv is één van de grootste algemene boekenuitgeverijen in het Nederlandse taalgebied. Je kunt de uitgeverij kennen van succesvolle uitgaven op het gebied van thrillers, romans, non-fictie, kinderboeken, YA-boeken, reisgidsen en woordenboeken. We willen boeken uitgeven die een beleving zijn voor lezers.
Welke imprints richten zich voornamelijk op kinderen, jeugd en Young Adults en waarnaar zijn zij op zoek?
Het imprint Van Holkema & Warendorf richt zich voornamelijk op kinderboeken voor de basisschoolleeftijd, imprint Van Goor richt zich grotendeels op YA en bijzondere prentenboeken.
Van Holkema & Warendorf zoekt naar alledaagse en commerciële verhalen, met illustraties, die kinderen een vrolijke (voor)leeservaring bieden, Van Goor zoekt naar literaire, gelaagde en originele verhalen voor lezers van 14 tot 40.
Hoe zien jullie het huidige kinderboekenlandschap?
Kinderboeken worden nog altijd (voor)gelezen en cadeau gedaan, maar er worden het laatste jaar wel minder exemplaren verkocht. Daarom vinden we het erg belangrijk om goed contact met (kinder)boekwinkels en leerkrachten te onderhouden. Qua YA merken we dat we steeds beter contact direct met de fans (onze doelgroep) hebben. Dit is net zo belangrijk als het contact met de boekhandel. Onze online community ‘Best of YA’ (op onder andere Facebook en Twitter) draagt hier positief aan bij. Het belangrijkste blijft dat mensen hun boeken in boekwinkels kopen, of in online boekhandels.
Kiezen jullie bij nieuwe titels liefst voor gevestigde auteurs/bestsellers in het buitenland of ook debutanten?
We kiezen voor een combinatie. Gevestigde auteurs en bestsellers in het buitenland zijn immers geen garantie in Nederland en België. Daarnaast waren de series die nu internationaal succesvol zijn (zoals The Hunger Games, Fallen en Divergent) nog niet eens als boek verschenen toen wij besloten ze uit te geven. We kiezen voor verhalen die ons aantrekken en eruit springen in de enorme berg manuscripten die ons aangeboden wordt. Debuten zijn vaak het meest verrassend.
Welke klassiekers verkopen nog steeds goed? En wat maakt iets tot een klassieker?
Klassiekers die eversellers zijn, zijn De hut van oom Tom, Engelandvaarders en Alleen op de wereld, maar ook Pudding Tarzan, voor een jongere doelgroep. Een klassieker is een verhaal van alle tijden – een boek dat zich in verleden en heden heeft bewezen en waarvan mensen, die het als kind verslonden, het graag weer voorlezen aan hun kind(eren).
Wat zoeken jullie in een nieuw uit te geven kinder- of YA-boek?
Voornamelijk een unieke stem, maar dat klinkt als iets ongrijpbaars. De vertelstem moet uniek zijn of eruit springen, het onderwerp moet op een bijzondere wijze verteld worden, het geheel moet iets nieuws toevoegen aan bestaande kinderboeken. Dat kan door de setting, gelaagdheid, crossover appeal enzovoorts.
Aan welke criteria moet een manuscript voldoen?
Een ingezonden manuscript moet foutloos getypt zijn. Een enkele tikfout kan gebeuren, maar we krijgen regelmatig prints met correcties erop aangegeven (not done!) of een manuscript dat barst van de spelfouten. Het verhaal moet compleet zijn en de auteur moet er volledig achter staan (dus niet na eventuele kritiek opmerken: 'Ik twijfelde ook al'). Je krijgt één leeskans, dus wat je inlevert moet het beste zijn dat je te bieden hebt.
Hoe kan een schrijver nog onderscheidend zijn tussen alle titels die er al zijn?
Door een verhaal te schrijven dat hij (of zij) per se wil vertellen. Dus geen kloon van een bestseller, geen verhaaltjes die je voor het slapen gaan aan je kind(eren) vertelt, maar een verhaal dat je met hart en ziel wil schrijven. Waarvoor je alles opzij wilt zetten, omdat het verhaal het waard is om verteld te worden. Als een schrijver dat doet en ook nog geluk heeft dat zijn vertelstem bij de betreffende uitgeverij past, maakt hij zeker kans om eruit te springen.
Hoeveel manuscripten of voorstellen ontvangen jullie?
Gemiddeld 10 tot 15 per fonds per maand.
Wordt elke inzending gelezen en beoordeeld/voorzien van feedback?
Elke inzending wordt gelezen door een externe lezer. De manuscripten die zij eruit vindt springen, worden aan de betreffende uitgever voorgelegd. Bij een afwijzing zit er geen feedback bij, bij een voorstel tot kennismaking of bij een positieve uitgeefbeslissing wel.
Met hoeveel manuscripten kunnen jullie echt aan de slag (eventueel na verwerking van feedback of een herschrijf-slag door de auteur)?
Van de ingezonden Nederlandse manuscripten (niet van auteurs die al bij andere uitgeverijen zijn uitgegeven) wordt er gemiddeld een titel per jaar per fonds echt uitgegeven.
Ontvangen jullie het liefst een compleet verhaal of ook een opzetje, voorbeeldhoofdstuk of voorstel?
Van een debutant ontvangen we het liefst een compleet verhaal, met een synopsis, je motivatie en beoogde doelgroep erbij. Bij een nieuw deel in een bestaande serie (van een van onze auteurs) volstaat een opzet om globaal te weten waar het boek over zal gaan. Dan nog moet ook die auteur compleet werk inleveren alvorens we tot een uitgeefbeslissing (en daarna natuurlijk redactie) overgaan.
Maakt een schrijver meer kans bij een uitgever door eerst een agent te zoeken?
Dat kan, omdat een agent goed kijkt naar welk werk bij een uitgeverij past. Ook mailt een agent de uitgever/redacteur rechtstreeks, waar dat van nieuwe auteurs niet echt op prijs gesteld wordt (die sturen een manuscript per post of naar onze info-mail). Een agent kan je werk voor je pitchen, waardoor je werk meer kans maakt direct bij een uitgever op het bureau terecht te komen. Ons advies is wel een agent te zoeken die je inhoudelijk kan adviseren, ofwel door je een externe lezer te adviseren, ofwel door je zelf te begeleiden.
Moet een schrijver zich al bezighouden met de marketingkant van het verhaal, of kan hij zich richten op het schrijven en een mogelijke uitgever ‘doet de rest’?
De tijd dat de uitgever ‘de rest’ doet is verleden tijd. De uitgever neemt het uitgeefrisico, maakt kosten en legt een voorraad bij het CB. De marketing is bij ons tegenwoordig meer gestoeld op eigen marketing door de auteur. Zeker beginnende/nieuwe auteurs hebben baat bij een groot netwerk. Je bezighouden met de marketingkant is vooral een plan maken met hoe jij de doelgroep wil bereiken. Daarbij kun je bedenken dat je een trailer wilt of boekenleggers of posters, maar als de uitgeverij aan de voorkant meldt dat er geen budget is, komt dat ook niet vrij gedurende het proces. Je eerste boek moet het vaak op eigen kracht doen, gesteund door de social media van de uitgeverij.
Heb je tot slot vijf tips voor schrijvers die hun verhaal graag bij een van de imprints uitgegeven zien?
1. Wees kritisch op jezelf: is dit het beste wat je ooit geschreven hebt? Lever dan pas in.
2. Lever netjes in (digitaal en/of print, zakelijke letter, ruime regelafstand, paginanummering, enzovoorts).
3. Voeg een soort sollicitatiebrief bij: wie ben jij (houd ook dat zakelijk maar vriendelijk, een beetje humor mag, uitvoerig verhalen over kinderen/huisdieren is niet aan te bevelen), wat is je motivatie voor dit verhaal, enz. Voeg een synopsis bij van maximaal één A4’tje. Doe research: vertel in je begeleidende brief of mail waarom je het betreffende fonds hebt gekozen.
4. Wees niet bang voor afwijzing en wees niet te snel tevreden. Leg het manuscript na een eventuele afwijzing weg, lees het na een tijdje opnieuw door (of stuur het aan een externe lezer), en stuur het na de nodige aanpassingen eventueel opnieuw naar een uitgever.
5. Koop bij je (online) boekwinkel! Een webshop van een (kinder)boekwinkel bezorgt de bestelling ook bij je thuis, vaak zonder verzendkosten. Houd de boekhandel in leven, want zonder boekhandels zijn er geen plekken om debuten neer te leggen!